2. Ευρωπαϊκά ξύλα:
Οξιά - Δρυς - Καρυδιά - Σουηδικό Πεύκο - Έλατο
Οξιά - Beech European (Fagus Sylvatica)
Είναι ένα από τα σπουδαιότερα σκληρόξυλα που φύεται στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Η εμπορική της ονομασία έχει σχέση με τη χώρα προέλευσης (Ρουμάνικη οξιά, Σέρβικη οξιά κλπ). Έχει απλή εμφάνιση και είναι συνήθως ισόβενη με μια λεπτή και ομοιόμορφη υφή. Έχει λευκό φυσικό χρώμα αλλά φουρνίζεται για να κοκκινίσει. Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται αρκετά γρήγορα αλλά μπορεί να ανοίγει και να φυραίνει. Έχει επίσης μεγάλη "κίνηση". Ξεραμένη η οξιά θεωρείται ανώτερη από τη δρυ σε δύναμη καμπύλωσης, σε σκληρότητα και σε αντίσταση στην κρούση και το σκίσιμο. Δέχεται εύκολα συντηρητικά εκτός από την σκουρόχρωμα καρδιά του ξύλου, Δουλεύεται εύκολα με εργαλεία χεριού και μηχανής και δικά στους ξυλότορνους. Κολλιέται εύκολα και σκουραίνει με χρωστικά για να μοιάζει σε δρυ, μαόνι, ή καρυδιά.
Έχει ευρύτατη χρήση και εφαρμογές. Είναι το ξύλο με την μεγαλύτερη χρήση στη βιομηχανία επίπλων, ειδικά για καθίσματα με πιο χαρακτηριστικό δείγμα τη δημοφιλή πολυθρόνα σκηνοθέτη. Σαν πάτωμα είναι κατάλληλη για περιπτώσεις δημόσιας βαριάς χρήσης και για πατώματα ελαφριάς χρήσης στη βιομηχανία. Σαν καπλαμάς χρησιμοποιείται για κατασκευή κοντραπλακέ. Επίσης για κατασκευή ντουλαπιών, γραφείων, πάγκων εργασία λόγω της μεγάλης της σκληρότητας, τορνευτά εξαρτήματα κλπ.
Δρυς Οακ - (Quercus Robur & Quercus Petraea)
Φύεται στη Δυτ. και Κεντρική Ευρώπη, Γαλλία, Πολωνία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι εξαιρετικές της μηχανικές ιδιότητες και η ωραία της εμφάνιση την καθιστούν περιζήτητη στη βιομηχανία επίπλων, στη βιομηχανία παρκέτων, στη ναυπηγική, καθώς και στην κατασκευή βαρελιών για κονιάκ, ουίσκι και κρασί.
Στην πατρίδα μας ήταν ιερή από τους μυθολογικούς χρόνους, αυτοφυής σε μεγάλες εκτάσεις και χρησιμοποιήσιμη ευρύτατα από τους ιστορικούς χρόνους. Η σημερινή έλλειψη του δένδρου δικαιολογείται από την εκτεταμένη αλόγιστη υλοτόμησή του για την κατασκευή των πλοίων του Βυζαντινού πολεμικού στόλου.
Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται δύσκολα και στη φυσική ξήρανση του εσωτερικού των χοντρών κομματιών μπορεί να παραμείνει υγρή για πολλά χρόνια. Η τεχνική ξήρανση πρέπει να είναι αργή και προσεκτική. Έχει μεσαία "κίνηση". Έχει την ιδιότητα να οξειδώνει τα μέταλλα, ειδικά το σίδηρο και το χάλυβα. Γι' αυτό στις ενώσεις στα εξαρτήματα των κατασκευών πρέπει να χρησιμοποιούνται μη σιδηρούχα προϊόντα (non-ferrous metals). Οι μηχανικές του ιδιότητες είναι γνωστές και γενικά χρησιμοποιείται σαν μέτρο σύγκρισης των υπόλοιπων ξύλων.
Η δρυς είναι συνώνυμη με τη δύναμη, τη σταθερότητα και την αντοχή. Δουλεύεται εύκολα και δίνει ένα πολύ ωραίο φινίρισμα. Όπως αναφέραμε και στον πρόλογο χρησιμοποιείται στη βιομηχανία επίπλων (ειδικά σε εφαρμογές δημόσιας χρήσης όπως βιτρίνες και προθήκες Μουσείων), στη ναυπηγική και στη βιομηχανία παρκέτων για ιδιωτική και δημόσια χρήση, καθώς και στη βαρελοποιία. Χρησιμοποιείται επίσης για κατασκευή κόντρα - πλακέ και διακοσμητικού καπλαμά.
Σουηδικό Πεύκο Κόκκινο - Redwood-Pine (Pinus Sulvestris).
Το δένδρο φύεται στη Β. Ευρώπη και ειδικότερα στη Σουηδία, Φινλανδία, Ρωσία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι ορεινοί όγκοι της Νορβηγίας και στα βόρεια της Φινλανδίας, Σουηδίας και Ρωσίας προφυλάσσουν τις πεδιάδες όπου φύεται στο "Σουηδικό" Πεύκο, από τους παγωμένους βόρειους ανέμους. Η μεγάλη γεωγραφική διασπορά του δένδρου αντανακλάται στην ποικιλία χαρακτηριστικών του ξύλου, ιδιαίτερα στο ρυθμό ανάπτυξης του (δακτύλιοι - πάχος), την υφή του ξύλου και τον αριθμό και μέγεθος των ρόζων. Η μέση πυκνότητά του είναι 0,48 (486 κιλά/μ³). Είναι συνήθως ισόβενο εκτός από την περιοχή των ρόζων. Ξηραίνεται γρήγορα, χωρίς να φυραίνει. Έχει μεσαία "κίνηση". Η αντοχή δύναμη του ξύλου εξαρτάται από την παρουσία ρόζων και άλλων φυσικών ελαττωμάτων τα οποία συνυπολογίζονται στην ταξινόμηση του ξύλου για οικοδομικές εφαρμογές. Οι μηχανικές ιδιότητες και τα όρια αντοχών περιλαμβάνονται στην Τεχνική Βιβλιογραφία των Σκανδιναβικών Χωρών όπου αποτελεί μαζί με το έλατο βασικό οικοδομικό υλικό, καθώς και στο British Standard.
Η καρδιά παρουσιάζει σχετική αντίσταση στον εμβαπτισμό με συντηρητικά. Το πεύκο και το έλατο ταξινομούνται σε 6 κατηγορίες ανάλογα με τον αριθμό και το μέγεθος των ρόζων τους. Οι πρώτες 4 δεν ξεχωρίζονται σε ιδιαίτερες κατηγορίες, λέγονται αδιάλεκτες και πωλούνται μαζί. Οι κατηγορίες 5 και 6 είναι κατώτερες. Η κατηγορία 6 σπανίως εισάγεται στην Ελλάδα. Επεξεργάζεται γενικά με ευκολία με εργαλεία χεριού μηχανικά, πάντα όμως καλοακονισμένα. Καρφώνεται εύκολα και με την εξαίρεση ορισμένων ρετινιασμένων κομματιών, κολλιέται και βερνικώνεται επίσης εύκολα, δίνοντας ωραίο φινίρισμα. Όντας σχετικά φτηνό, ευκολοδούλευτο και διαθέσιμο σε μεγάλη ποικιλία διατομών και μεγεθών, το πεύκο αποτελεί το βασικό ξύλο (κατ΄αρχήν στη Βόρεια Ευρώπη) για την ξυλουργική, την επιπλοποιία, κατασκευή σκελετών, κιβωτίων και γενικότερης χρήσης. Επίσης για ορθοστάτες (στύλους) καλωδιακών δικτύων. Πολτοποιείται για παραγωγή χαρτιού.
Έλατο ή λευκή ξυλεία - Whitewood & Spruce (Picea Abies)
Φύεται σε μεγάλες εκτάσεις στη βόρεια Ευρώπη κυρίως στις Σκανδιναβικές χώρες, Σουηδία, Φινλανδία και στις γειτονικές περιοχές, Βαλτικές χώρες, Ρωσία κλπ αλλά και στις Βαλκανικές, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία και λιγότερο στη Βουλγαρία. Υλοτομείται και εξάγεται από τις βασικές χώρες παραγωγής κατά τον ίδιο τρόπο όπως και το σουηδικό πεύκο.
Έχει σχεδόν λευκό χρώμα, χωρίς εμφανή διαφορά από το σομφό στην καρδιά. Έχει μικρότερη πυκνότητα από το πεύκο περίπου 0,42 (425κιλά/μ³) και οι ρόζοι του είναι ακανόνιστα διασκορπισμένοι. Ξηραίνεται γρήγορα και καλά και έχει μικρή "κίνηση" κάτω από διαφορετικές συνθήκες υγρασίας. Θεωρείται πιο σταθερό από το πεύκο. Όσον αφορά στις μηχανικές ιδιότητες είναι ελαφρά κατώτερο από το πεύκο αλλά από στατική άποψη κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με το πεύκο τουλάχιστον από το British Standard. Έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα από το πεύκο και επιπλέον είναι δυσκολότερο στο εμποτιστεί με συντηρητικά ακόμα και υπό πίεση. Δουλεύεται εύκολα και με ακονισμένα εργαλεία χεριού και μηχανικά, δίνει ωραίο φινίρισμα. Οι χοντροί ξεροί ρόζοι μπορεί να στομώσουν τα εργαλεία. Κολλιέται εύκολα και βάφεται και βερνικώνεται καλά. Χρησιμοποιείται στις ίδιες εφαρμογές όπως και το πεύκο. Πολλές φορές τα 2 ξύλα μοιάζουν τόσο πολύ που ξεχωρίζουν μόνο από το χρώμα των ρόζων τους. Ο ρόζος του πεύκου είναι κόκκινος, ενώ οι ρόζοι του έλατου είναι καφέ. Επειδή έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα και αντιδρά στον εμποτισμό με συντηρητικά δεν θεωρείται ιδανικό για εξωτερική χρήση. Λόγω της λευκής καθαρής εμφάνισης του και της έλλειψης οσμών, συχνά προτιμάται από το πεύκο για εσωτερικές ξυλουργικές εργασίες, καθώς και κιβώτια και κουτιά αμπαλάζ αλλά και τελάρα τροφίμων. Τα πλαϊνά κιγκλιδώματα στις σκάλες κατασκευάζονται συνήθως από έλατο. Τέλος είναι το βασικό ξύλο για την παραγωγή χαρτοπολτού στην Ευρώπη.
Οξιά - Δρυς - Καρυδιά - Σουηδικό Πεύκο - Έλατο
Οξιά - Beech European (Fagus Sylvatica)
Είναι ένα από τα σπουδαιότερα σκληρόξυλα που φύεται στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Η εμπορική της ονομασία έχει σχέση με τη χώρα προέλευσης (Ρουμάνικη οξιά, Σέρβικη οξιά κλπ). Έχει απλή εμφάνιση και είναι συνήθως ισόβενη με μια λεπτή και ομοιόμορφη υφή. Έχει λευκό φυσικό χρώμα αλλά φουρνίζεται για να κοκκινίσει. Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται αρκετά γρήγορα αλλά μπορεί να ανοίγει και να φυραίνει. Έχει επίσης μεγάλη "κίνηση". Ξεραμένη η οξιά θεωρείται ανώτερη από τη δρυ σε δύναμη καμπύλωσης, σε σκληρότητα και σε αντίσταση στην κρούση και το σκίσιμο. Δέχεται εύκολα συντηρητικά εκτός από την σκουρόχρωμα καρδιά του ξύλου, Δουλεύεται εύκολα με εργαλεία χεριού και μηχανής και δικά στους ξυλότορνους. Κολλιέται εύκολα και σκουραίνει με χρωστικά για να μοιάζει σε δρυ, μαόνι, ή καρυδιά.
Έχει ευρύτατη χρήση και εφαρμογές. Είναι το ξύλο με την μεγαλύτερη χρήση στη βιομηχανία επίπλων, ειδικά για καθίσματα με πιο χαρακτηριστικό δείγμα τη δημοφιλή πολυθρόνα σκηνοθέτη. Σαν πάτωμα είναι κατάλληλη για περιπτώσεις δημόσιας βαριάς χρήσης και για πατώματα ελαφριάς χρήσης στη βιομηχανία. Σαν καπλαμάς χρησιμοποιείται για κατασκευή κοντραπλακέ. Επίσης για κατασκευή ντουλαπιών, γραφείων, πάγκων εργασία λόγω της μεγάλης της σκληρότητας, τορνευτά εξαρτήματα κλπ.
Δρυς Οακ - (Quercus Robur & Quercus Petraea)
Φύεται στη Δυτ. και Κεντρική Ευρώπη, Γαλλία, Πολωνία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι εξαιρετικές της μηχανικές ιδιότητες και η ωραία της εμφάνιση την καθιστούν περιζήτητη στη βιομηχανία επίπλων, στη βιομηχανία παρκέτων, στη ναυπηγική, καθώς και στην κατασκευή βαρελιών για κονιάκ, ουίσκι και κρασί.
Στην πατρίδα μας ήταν ιερή από τους μυθολογικούς χρόνους, αυτοφυής σε μεγάλες εκτάσεις και χρησιμοποιήσιμη ευρύτατα από τους ιστορικούς χρόνους. Η σημερινή έλλειψη του δένδρου δικαιολογείται από την εκτεταμένη αλόγιστη υλοτόμησή του για την κατασκευή των πλοίων του Βυζαντινού πολεμικού στόλου.
Έχει μέση πυκνότητα 0,67 (680 κιλά/μ³). Ξηραίνεται δύσκολα και στη φυσική ξήρανση του εσωτερικού των χοντρών κομματιών μπορεί να παραμείνει υγρή για πολλά χρόνια. Η τεχνική ξήρανση πρέπει να είναι αργή και προσεκτική. Έχει μεσαία "κίνηση". Έχει την ιδιότητα να οξειδώνει τα μέταλλα, ειδικά το σίδηρο και το χάλυβα. Γι' αυτό στις ενώσεις στα εξαρτήματα των κατασκευών πρέπει να χρησιμοποιούνται μη σιδηρούχα προϊόντα (non-ferrous metals). Οι μηχανικές του ιδιότητες είναι γνωστές και γενικά χρησιμοποιείται σαν μέτρο σύγκρισης των υπόλοιπων ξύλων.
Η δρυς είναι συνώνυμη με τη δύναμη, τη σταθερότητα και την αντοχή. Δουλεύεται εύκολα και δίνει ένα πολύ ωραίο φινίρισμα. Όπως αναφέραμε και στον πρόλογο χρησιμοποιείται στη βιομηχανία επίπλων (ειδικά σε εφαρμογές δημόσιας χρήσης όπως βιτρίνες και προθήκες Μουσείων), στη ναυπηγική και στη βιομηχανία παρκέτων για ιδιωτική και δημόσια χρήση, καθώς και στη βαρελοποιία. Χρησιμοποιείται επίσης για κατασκευή κόντρα - πλακέ και διακοσμητικού καπλαμά.
Σουηδικό Πεύκο Κόκκινο - Redwood-Pine (Pinus Sulvestris).
Το δένδρο φύεται στη Β. Ευρώπη και ειδικότερα στη Σουηδία, Φινλανδία, Ρωσία, Βαλτικές χώρες κλπ. Οι ορεινοί όγκοι της Νορβηγίας και στα βόρεια της Φινλανδίας, Σουηδίας και Ρωσίας προφυλάσσουν τις πεδιάδες όπου φύεται στο "Σουηδικό" Πεύκο, από τους παγωμένους βόρειους ανέμους. Η μεγάλη γεωγραφική διασπορά του δένδρου αντανακλάται στην ποικιλία χαρακτηριστικών του ξύλου, ιδιαίτερα στο ρυθμό ανάπτυξης του (δακτύλιοι - πάχος), την υφή του ξύλου και τον αριθμό και μέγεθος των ρόζων. Η μέση πυκνότητά του είναι 0,48 (486 κιλά/μ³). Είναι συνήθως ισόβενο εκτός από την περιοχή των ρόζων. Ξηραίνεται γρήγορα, χωρίς να φυραίνει. Έχει μεσαία "κίνηση". Η αντοχή δύναμη του ξύλου εξαρτάται από την παρουσία ρόζων και άλλων φυσικών ελαττωμάτων τα οποία συνυπολογίζονται στην ταξινόμηση του ξύλου για οικοδομικές εφαρμογές. Οι μηχανικές ιδιότητες και τα όρια αντοχών περιλαμβάνονται στην Τεχνική Βιβλιογραφία των Σκανδιναβικών Χωρών όπου αποτελεί μαζί με το έλατο βασικό οικοδομικό υλικό, καθώς και στο British Standard.
Η καρδιά παρουσιάζει σχετική αντίσταση στον εμβαπτισμό με συντηρητικά. Το πεύκο και το έλατο ταξινομούνται σε 6 κατηγορίες ανάλογα με τον αριθμό και το μέγεθος των ρόζων τους. Οι πρώτες 4 δεν ξεχωρίζονται σε ιδιαίτερες κατηγορίες, λέγονται αδιάλεκτες και πωλούνται μαζί. Οι κατηγορίες 5 και 6 είναι κατώτερες. Η κατηγορία 6 σπανίως εισάγεται στην Ελλάδα. Επεξεργάζεται γενικά με ευκολία με εργαλεία χεριού μηχανικά, πάντα όμως καλοακονισμένα. Καρφώνεται εύκολα και με την εξαίρεση ορισμένων ρετινιασμένων κομματιών, κολλιέται και βερνικώνεται επίσης εύκολα, δίνοντας ωραίο φινίρισμα. Όντας σχετικά φτηνό, ευκολοδούλευτο και διαθέσιμο σε μεγάλη ποικιλία διατομών και μεγεθών, το πεύκο αποτελεί το βασικό ξύλο (κατ΄αρχήν στη Βόρεια Ευρώπη) για την ξυλουργική, την επιπλοποιία, κατασκευή σκελετών, κιβωτίων και γενικότερης χρήσης. Επίσης για ορθοστάτες (στύλους) καλωδιακών δικτύων. Πολτοποιείται για παραγωγή χαρτιού.
Έλατο ή λευκή ξυλεία - Whitewood & Spruce (Picea Abies)
Φύεται σε μεγάλες εκτάσεις στη βόρεια Ευρώπη κυρίως στις Σκανδιναβικές χώρες, Σουηδία, Φινλανδία και στις γειτονικές περιοχές, Βαλτικές χώρες, Ρωσία κλπ αλλά και στις Βαλκανικές, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία και λιγότερο στη Βουλγαρία. Υλοτομείται και εξάγεται από τις βασικές χώρες παραγωγής κατά τον ίδιο τρόπο όπως και το σουηδικό πεύκο.
Έχει σχεδόν λευκό χρώμα, χωρίς εμφανή διαφορά από το σομφό στην καρδιά. Έχει μικρότερη πυκνότητα από το πεύκο περίπου 0,42 (425κιλά/μ³) και οι ρόζοι του είναι ακανόνιστα διασκορπισμένοι. Ξηραίνεται γρήγορα και καλά και έχει μικρή "κίνηση" κάτω από διαφορετικές συνθήκες υγρασίας. Θεωρείται πιο σταθερό από το πεύκο. Όσον αφορά στις μηχανικές ιδιότητες είναι ελαφρά κατώτερο από το πεύκο αλλά από στατική άποψη κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με το πεύκο τουλάχιστον από το British Standard. Έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα από το πεύκο και επιπλέον είναι δυσκολότερο στο εμποτιστεί με συντηρητικά ακόμα και υπό πίεση. Δουλεύεται εύκολα και με ακονισμένα εργαλεία χεριού και μηχανικά, δίνει ωραίο φινίρισμα. Οι χοντροί ξεροί ρόζοι μπορεί να στομώσουν τα εργαλεία. Κολλιέται εύκολα και βάφεται και βερνικώνεται καλά. Χρησιμοποιείται στις ίδιες εφαρμογές όπως και το πεύκο. Πολλές φορές τα 2 ξύλα μοιάζουν τόσο πολύ που ξεχωρίζουν μόνο από το χρώμα των ρόζων τους. Ο ρόζος του πεύκου είναι κόκκινος, ενώ οι ρόζοι του έλατου είναι καφέ. Επειδή έχει μικρότερη αντίσταση στο σάπισμα και αντιδρά στον εμποτισμό με συντηρητικά δεν θεωρείται ιδανικό για εξωτερική χρήση. Λόγω της λευκής καθαρής εμφάνισης του και της έλλειψης οσμών, συχνά προτιμάται από το πεύκο για εσωτερικές ξυλουργικές εργασίες, καθώς και κιβώτια και κουτιά αμπαλάζ αλλά και τελάρα τροφίμων. Τα πλαϊνά κιγκλιδώματα στις σκάλες κατασκευάζονται συνήθως από έλατο. Τέλος είναι το βασικό ξύλο για την παραγωγή χαρτοπολτού στην Ευρώπη.